نگاهی نقادانه به نظریۀ بخت اخلاقی برنارد ویلیامز
نویسندگان
چکیده مقاله:
برنارد ویلیامز با جعل اصطلاح «بخت اخلاقی» در پی آن بود تا در تقابل با این ادعا که ارزش اخلاقی مستقل از اوضاع و احوال خارجی و از جمله بخت است، بر این ادعا و انگاره تاکید کند که ارزش‌ها و داوری‌های اخلاقی - تا حد زیادی - منوط و مبتنی بر بخت‌اند. در زندگی روزمرّه، چه‌بسا عاملان اخلاقی به سبب انجام اعمال و ارتکاب رفتارهایی نکوهش یا تحسین شوند که نسبت به آنها - دست‌کم به شکل کامل - کنترلی نداشته‌اند. در واقع، این نکوهش‌ها / تحسین‌ها تا اندازه‌ای به پیامدهای خیر یا شوم / شرّی گره خورده‌اند که به سبب بخت سعید یا سیاه افراد برایشان حاصل شده است و این‌جاست که پای بخت اخلاقی به میان می آید. مسئلۀ بخت اخلاقی از این منظر با مسئولیت اخلاقی نیز ارتباطی تنگاتنگ می‌یابد و این مسئله را پررنگ تر می‌سازد که چرا در برخی مواقع قضاوتهای ما بر امور خارج از اراده فاعل تعلق می‌گیرد. در این مقاله ضمن طرح و تبیین رویکرد و نظریۀ ویلیامز در باب بخت اخلاقی، به بررسی ونقد آن پرداخته شده است.
منابع مشابه
نگاه متفاوت برنارد ویلیامز به مسئولیت اخلاقی
مقاله حاضر با نگاهی تحلیلی-انتقادی به بررسی دیدگاه برنارد ویلیامز در مورد مسئولیت اخلاقی میپردازد. در حالیکه شهودات اخلاقی ما و نظریههای اخلاقی مبتنی بر آنها مانند کانت، بر آن است که تمام انسانها به لحاظ برخورداری یکسان از عقل و اختیار، از مسئولیت اخلاقی برابری برخوردارند، یعنی تحسین و سرزنش آنها مشروط به این عناصر غیرتجربی و عمل حاصل از آنهاست، برنارد ویلیامز با نگاهی ارسطو‌مآبانه، بنیان م...
متن کاملشانس اخلاقی از نظر برنارد ویلیامز
شانس اخلاقی از جمله بحثهای مهم در فرااخلاق است که به دلیل تعارض با اصل کنترل، ارزیابی، قضاوت و مسئولیت اخلاقی ما را به چالش میکشد. برنارد ویلیامز اولین کسی است که واژه شانس اخلاقی را به کار میبرد و به انگیزه نشاندادن معانی متناقض این دو کلمه، به طور مدون و جدّیتر از گذشتگان خود به شرح و تبیین آن میپردازد. ویلیامز با دیدگاه کانت و پیروانش و شهودات معمول ما درباره اخلاقیات، مبنی بر اینکه ...
متن کاملنگاه نقادانه به نظریۀ روزنبرگ دربارۀ به‌کشی
روزنبرگ با اشاره به استشهاد مخالفان به‌کشی به «حق مسلم حیات» و «ارجمندی استقلال اخلاقی» و استناد طرفداران آن به «امکان جلوگیری از سوءاستفاده» و «لزوم اجتناب از رنج درمان‌ناپذیر»، بیان می‌کند که از نظر او، مناقشۀ ایشان ریشه در واقعیات ندارد بلکه حاصل اختلاف منظرشان در قلمرو حقوق انسانی و ناشی از آن است که نوع «اخلاقی» فرد انسانی تابع «نوع طبیعی» یا نوع «کارکردی»اش تلقی شده است. با فرض تشخص ه...
متن کاملبازنگری شعار برنارد ویلیامز که «باور ناظر به هدفِ صدق است»
دو تز رقیب در باب باور در ادبیات فلسفیِ اخیر وجود دارد که یکی تزِ هدفگرایانۀ باور (Teleological account of belief) و دیگری تِزِ هنجارینگی باور(Normative account of belief) نامیده می‌شوند. هم مدافعان تز هدفگرایانۀ باور و هم اکثرِ مدافعان تز هنجارینگی باور، نظریههای مذکور را به عنوانِ تفسیری از شعار برنارد ویلیامز ( Bernard Williams۱۹۷۳م) تلقی می‌کنند.1 شعار ویلیامز درباره باور آن است که «باور ناظر ب...
متن کاملبخت منتج اخلاقی و حقوق کیفری
بخت اخلاقی مفهومی نو در فلسفۀ اخلاق است که ارزیابیهای متداول اخلاقی را به چالش میکشد. شهود اخلاقی انسانها حکم می‌کند که افراد تنها در قبال امور تحت کنترلشان مورد ارزیابی قرار گیرند؛ این در حالی است که نتایج اعمال افراد با آنکه در کنترل آنان نیست، در قضاوتهای اخلاقی مؤثر است. این مسئله در حقوق کیفری به این پرسش دامن زده است که: آیا افراد در برابر نتایجی که کنترلی بر آن نداشته‌اند، مسئولند؟ مو...
متن کاملبازنگری شعار برنارد ویلیامز که «باور ناظر به هدفِ صدق است»
دو تز رقیب در باب باور در ادبیات فلسفیِ اخیر وجود دارد که یکی تز هدفگرایانۀ باور (teleological account of belief) و دیگری تِز هنجارینگی باور(normative account of belief) نامیده می شوند. هم مدافعان تز هدفگرایانۀ باور و هم اکثرِ مدافعان تز هنجارینگی باور، نظریه های مذکور را به عنوانِ تفسیری از شعار برنارد ویلیامز ( bernard williams۱۹۷۳م) تلقی می کنند.1 شعار ویلیامز درباره باور آن است که «باور ناظر به...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1 شماره 1
صفحات 129- 150
تاریخ انتشار 2017-07-18
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023